De egel is een zoogdier en hoort tot de insecteneters. Net als de spitsmuis en de mol. Het is een nachtdier en een winterslaper. De egel is een beschermde diersoort, die helaas vaak verongelukt. Maar je kunt de egel helpen door je tuin zo in te richten dat hij zich er thuis voelt.
Stekels
De egel is niet te missen door de stekels. Een volwassen egel heeft ongeveer 7000 – 8000 stekels van 2 tot 3 cm lang. Hij heeft kleine donkere kraaloogjes. Met die oogjes kan hij niet goed zien, maar met zijn spitse, donkere snuit kan hij zeer goed ruiken. De oren zijn klein en nauwelijks zichtbaar. De egel heeft korte pootjes met klauwtjes aan zijn tenen. Met de twee scherpe grote snijtanden in de onderkaak pakt hij zijn prooi.
Torren en slakken
Egels zijn insecteneters die hun voedsel vooral in de ondergroei zoeken. Meestal ’s nachts, waardoor je de egel bijna nooit ziet. Met zijn snuit spoort hij zijn prooien op tussen afgevallen bladeren, graspollen en losse aarde. De kleine oren kunnen genoeg geluid opvangen om prooidieren onder de grond te horen kruipen. De egel zoekt vaak voedsel bij zonsopkomst of zonsondergang. Hij eet torren, larven, duizendpoten, muggen, vliegen, regenwormen en slakken. Maar ook wel kikkers, padden, bessen en paddenstoelen. Het eten werkt de egel met luid gesmak en gegrom naar binnen.
Aantal egels neemt af
Typisch voor een egel is dat hij zich bij gevaar kan oprollen tot een bal en de stekels overeind kan zetten. De vijanden van de egel zijn alleen grote roofvogels, kerkuilen, vossen, dassen, grote honden en de mens: zijn grootste vijand. Het aantal egels in Nederland neemt voortdurend af. In de afgelopen vijftig jaar zijn er in ons land tachtig procent minder egels en die trend zet door. Het (auto-) verkeer is de belangrijkste oorzaak. Het oprollen en opzetten van stekels helpt helaas niet tegen auto’s.
Winterslaap en paring
Tijdens de winterslaap van oktober tot maart kunnen egels tot 40% van hun lichaamsgewicht verliezen. Hun lichaamstemperatuur daalt van 36°C naar 1-5°C. Het paarseizoen van de egel begint kort na de winterslaap en loopt door tot in juli en soms tot september. Het mannetje loopt een paar keer rond het vrouwtje, waarop het vrouwtje agressief haar stekels opzet. Vaak zet ze het op een lopen en gaat het mannetje in de achtervolging. Dit kan uren doorgaan tot er wordt gepaard. Na een dracht van vijf weken worden gemiddeld vijf jongen geboren.
Egelvriendelijke tuin
Een egelnest is een losse, rommelige hoop dorre bladeren, aangevuld met droog gras, mos en soms takjes. Zodra de bladerberg ongeveer 50 cm hoog is legt de egel een gang aan om naar binnen te komen en wordt de bodem van het hol bekleed met bladeren, die de egel warm houden. Als je een egelvriendelijke tuin wilt hebben, zorg dan dat je de blaadjes en takken in de tuin in het najaar niet weghaalt. Ze halen er niet alleen voedsel onder vandaan maar ze kunnen er ook hun holletje van maken.
Wist je dat
– een egel meer dan 40 slakken per nacht kan eten?
– egels kaal worden geboren?
Bericht november 2024
