Op elke verdieping een rookmelder, zo zou het moeten zijn maar de werkelijkheid is anders. Het is daarom goed dat dit nu verplicht wordt. Ze zijn levensreddend!
De brand in april 2013, hal flat Schuijlenburch, foto Peter Saras
Het gevaar van brand en rook, de Dukenburger nr 1 van 2020. Hieronder het hele artikel.
Nieuwjaarsnacht, Arnhem-Zuid. Rommel, meubilair in een hal van een flatgebouw komt in brand, mogelijk vuurwerk. De stroom valt uit, de lift stopt. Als de brandweer de lift bereikt en opent zijn er vier zwaargewonden. Vader, moeder, dochter en zoon zaten opgesloten in de lift, in de rook. Vader van 39 en zoontje van 4 overlijden korte tijd later. Een ramp! Iedereen had het die nieuwjaarsdag over vuurwerk, maar in trappenhuizen, hallen, galerijen mogen nooit spullen staan. 365 dagen lang (brand- en vlucht-)gevaarlijk. Bij de brand in Arnhem bleek vuurwerk gelegd te zijn op een bankstel dat daar stond om: ‘gratis mee te nemen’. En het was bij de woningcorporatie Vivare bekend. Samen met een verouderd liftsysteem en onvolledige noodtrappen was dit het nieuwjaarsnieuws in alle media. Zo’n brand gebeurde in flat Schuijlenburch, Meijhorst op 26 april 2013! Toen was het een stapel oud papier, uit ‘gewoonte’ in de hal klaargezet om opgehaald te worden, die vlam vatte. Een dikke fout die toen gelukkig goed afliep. De brand werd tijdig ontdekt. De bewoners konden via andere liften en trappenhuizen het complex verlaten. Hoe is het nu in 2020 in de hoogbouwcomplexen in Dukenburg gesteld? We gingen een rondje doen bij de complexen en vroegen na bij de woningcorporaties.
Maisonnettes
Naast hoogbouwcomplexen met centrale ingangspartijen en liften kennen we in Dukenburg 26 maisonnettes. De woonblokken in Lankforst, Malvert, Aldenhof en Meijhorst hebben aan beide zijden een trappenhuis, dus vluchtweg. Maar er is bij brand stress en paniek. Dan wil je niet dat een van de twee trappenhuizen met rook, vuur of voorwerpen geblokkeerd is. Toch troffen we bij meerdere trapportalen dozen, fietsen en zelfs bromfietsen aan. In elk complex, in elke wijk wel wat. Alleen de vernieuwde maisonnettes in Malvert kwamen hier positief uit. Verder op de rondgang vlak na de jaarwisseling troffen we lege en schone portalen aan in de volgende complexen: de mooi gekleurde hoogbouw in Weezenhof, Tonder en Vulder in Malvert, Leuvensehof, De Grote Zwaan, woningen boven Winkelcentrum Dukenburg en de Heren van Nijmegen in Zwanenveld, alsmede de Valckenaer in Lankforst. In deze complexen is per ‘toren’ één trap- en liftpartij. Seniorencomplex De Meiberg is een beetje een apart geval. De drie woontorens hebben per toren één lift-/trappartij maar zijn op verdiepingen niet met elkaar verbonden. De begane grond heeft ook een leef- en verblijfsfunctie met recreatiezaal, bankjes en boekenkasten. De woningcorporatie heeft hier het veiligheidsniveau sterk omhoog gebracht met maatregelen binnen het gebouw. Zo is er een uitgekiend rook-/brandalarmsysteem en hebben alle appartementen nieuwe rook- en brandvertragende voordeuren en kozijnen gekregen.
Noodtrappen met onveiligheidsgevoel
Complexen met meerdere liften en trappartijen vinden we in Meijhorst bij Boetbergen Schuijlenburch en de Vijverhorst en in Zwanenveld bij de gekleurde hoogbouw in de 60-70e en 20e straten. Wel jammer dat in de 62e straat (gele flat) Zwanenveld de onderste deuren van de trappenhuizen geopend vastgezet waren. Bij een brand zal zo’n trappenhuis zich direct vullen met rook. Bloemberg en Zwaan, Zwanenveld 54e en 56e straat hebben een stuk verwijderd van de liften ook een extra trappenpartij als vluchtweg. Onder andere in Malvert, Meijhorst en Lankforst vinden we complexen met een noodtrap die niet tot de begane grond reikt. De brand in de nieuwjaarsnacht in Arnhem heeft geleerd dat men dit als niet meer van deze tijd ervaart. Het geeft de bewoners een onveiligheidsgevoel.
In enkele van deze gebouwen in Malvert (met noodtrap tot eerste verdieping) maar ook in de 70e straat Zwanenveld (groene flat) en de 65e straat Tolhuis troffen we kerstbomen en kerstversiering in de portalen aan. In Tolhuis was een voorhal compleet in kerstsfeer, mooi en sfeervol, maar deze woongebouwen hebben maar één trappenhuis en lift. In een ander soortgelijk gebouw in Tolhuis troffen we houten pallets aan. In de 65e straat Malvert was het complete trappenhuis van onder tot boven prachtig in kerstmodus versierd. De conclusie is dat bewoners en bezoekers van de Dukenburgse hoogbouwcomplexen zich in grote lijnen veilig kunnen voelen. Maar 100 procent is het niet. Aan de corporaties zal het niet liggen. Hier komt ook het gedrag van bewoners bij kijken.
Kerstversiering in de hal, Tolhuis. Foto: de Dukenburger.
Minder wijkbeheerders bij corporaties
Rond de eeuwwisseling waren er in de Dukenburgse complexen heel wat huismeesters. Die zijn vervangen door wijkbeheerders die vervolgens door de financiële druk steeds meer woningen onder hun hoede kregen. Hier mag natuurlijk niet helemaal op teruggevallen worden. Ook al heeft de woningeigenaar een zorgplicht, de bewoners/gebruikers zijn hier ook aan zet. Ook al staat die kerstversiering nog zo gezellig of is het gemakkelijk de fiets bij de deur te hebben, de galerijen, lift- en trappartijen moeten vrij zijn van alle obstakels. De wijkbeheerders van woningcorporatie Talis voeren een actief beleid en halen obstakels weg uit de hallen en van de galerijen. In Meijhorst loopt men elke vrijdag alle portalen langs. In Zwanenveld heeft men ook de omgeving voor de feestdagen ontdaan van alle brandbare materialen, maar liefst twee vrachtwagens vol. In Meijhorst is merkbaar dat de camera’s die daar hangen sinds de laatste renovatie nuttig zijn: er wordt aanzienlijk minder achtergelaten. Ook woningcorporatie Portaal voert een actief beleid en verwijdert obstakels. ‘Niet alleen hallen en trappenhuizen maar ook de galerijen moeten vrij zijn. Niets mag de vluchtweg belemmeren’, zo geeft een wijkbeheerder aan. Woningcorporatie Woonwaarts heeft in november alle bewoners een brief gestuurd over kerstversiering, de gevaren en de mogelijkheden. Vlak voor de feestdagen hebben de wijkbeheerders alle complexen bezocht en gecontroleerd. Maar de eigen verantwoording van bewoners blijft ook hier het belangrijkste. Bij onze rondgang troffen we in een complex van Woonwaarts een hal in kerstsfeer. Met veel kunststof-kerstgroen. Bij brand zal hiervan de rookontwikkeling fors zijn. Actief verwijderingsbeleid is er naar gelang de situatie. Bij minder ernstige gevallen volgt eerst een waarschuwing en afspraak om op te ruimen.
Tot slot
Dit is geen complete inventarisatie van Dukenburg. We keken in grote lijnen en in een momentopname naar de grootste wooncomplexen. Het merendeel van het woningbestand in Dukenburg bestaat uit eengezinswoningen en daar zijn de bewoners zelf verantwoordelijk. Hoe is het bij u? Is de weg naar de buitendeuren vrij? Voordeur op slot, waar hangt of ligt de sleutel? Heeft u werkende rookmelders in huis?
En voor het geval dat: blijf uit de rook!
Bericht februari 2020