‘Rekruteerder’
Sinds jaren kom ik in sportcentrum Laco in Malden. Niet alleen vanwege de combinatie van fitness en het prachtige zwembad, maar ook vanwege de gezellige sfeer en onderonsjes met medesporters. Ik grap weleens: “Aan onze lichamen kun je zien dat dit een sociaal sportcentrum is.”
Soms ervaar ik hier bijzondere verrassingen. Zoals laatst toen ik in het Turkse stoombad in gedachten verzonken was. “Hoe komt het dat u zo goed Nederlands spreekt?”, vroeg een oude mevrouw met wie ik me in die stoomwolken bevond. Zij komt hier al jaren zwemmen, maar we hebben nooit elkaar gesproken. Blijkbaar was haar compliment voor mijn Nederlands het resultaat van lange observaties. Bij haar wilde ik de grap: “U spreekt ook goed Nederlands…”, die ik geregeld bij anderen maak, niet maken.
Nu zij wist dat ik uit Afghanistan kwam, vertelde zij mij dat zij in de jaren 80 bevriend was met een Afghaans echtpaar in Zwitserland. Zij vond hen een beschaafde familie, want die man was een hockeyer. Zij hockeyde met hem. Ik vertelde haar dat dit kon kloppen. De hockeyvelden van Afghanistan waren ook daar voorbehouden aan de uitverkorenen. Verder wilde zij weten hoe lang ik in Nederland woonde, waarom ik voor Nederland gekozen had et cetera. Toen ik begreep dat zij een werkzaam leven als rekruteerder voor bedrijven achter de rug had, begon ik haar nieuwsgierigheid beter te begrijpen. Want haar laatste vraag vóór ik de stoom verliet, was: ‘En, bevalt het gastland je?’
De rest van de dag hield haar vraag mij bezig. Hoezo gastland? Ik woon hier meer dan de helft van mijn leven. In het land waar ik mijn liefde en vrijheid aan te danken heb, wil ik geen gast maar een burger zijn.
Het nieuwsbericht die avond waarin VNONCW pleit voor meer arbeidsmigranten van buiten de EU, bracht mijn gedachten terug naar de jaren 60 van de vorige eeuw. En toen viel het kwartje definitief. Recruiters selecteerden gastarbeiders uit Turkije, Marokko, Spanje en Italië voor het zware werk hier. Voor het zware werk dus, niet voor een leven als gelijkwaardige burgers.
Qader Shafiq