Muurschilderingen Johan Moorman

Na de zomer van 2022 zijn de twee viaducten in Dukenburg verfraaid met vier muurschilderingen van kunstenaar Johan Moorman. Bovenaan deze pagina ziet u de linken naar de podcasts van het project. Elke aflevering van deze 4-delige serie is gekoppeld aan één muur.

Toelichting in tekst:

 

We beginnen tussen Zwanenveld en Lankforst aan de kanaalkant:
Brandende toren, in 1582, tijdens de Tachtigjarige Oorlog, werd de poort van het oude kasteel Duckenburg afgebroken. In 1585 werd toch het gehele kasteel tijdens een Spaanse belegering in brand gestoken. Het garnizoen van de republiek werd verslagen.

Franse Revolutie. In 1674 werd er een huis gebouwd naast de ruïne van het oude kasteel. Dit gebouw werd het hoofdkwartier van de Fransen tijdens de Franse Revolutie. Tijdens de Franse bezetting moest de eigenaar van de Duckenburg (Valckenaer) bijdragen in de zware lasten. Dat gebeurde door hout te leveren voor de verwarming van woningen.

Tolhuis. In 1838 kreeg de gemeente Nijmegen toestemming van het Rijk om tol te heffen op de weg van Nijmegen naar Grave. Daartoe werd het tolhuisje aan de Teersdijk, ontworpen door stadsarchitect Pieter van der Kemp, in 1839 gebouwd. In 1853 is er een verdieping bovenop gebouwd.

 

Tussen Zwanenveld en Lankforst de Dukenburgse kant
Blauwe kom.   Begin 2022 werd bij Winkelsteeg, behorend bij landgoed Duckenburgh, een puntgave blauwe Romeinse kom uit de eerste eeuw na Christus gevonden. De vondst was in 2022 wereldnieuws. Overal verschenen berichten met een foto. Deze schaal mocht dan ook op de muurschilderingen niet ontbreken.

Slot Dukkenburg. Van Huize Duckenburg en opstallen uit de veertiende eeuw is als enig restant de Orangerie (uit de achttiende eeuw) behouden gebleven. Ooit gebouwd als winteropslag voor citrus- en andere fruitbomen, later gebruikt als buitenverblijf. Ooit bestond het gebouw uit een middenhuis met twee vleugels. Afbraak en brand brachten het terug naar het deel waarin nu een restaurant gevestigd is.

Gevangen prinsenkinderen. De tweeling in de kooi (het gaat om Karel en Philippa, de kinderen van Adolf van Egmond, hertog van Gelre) zijn tijdens de verovering van Nijmegen door de Bourgondiërs in 1473 meegenomen naar Gent in Vlaanderen en daar opgevoed. In 1492 werd Karel van Egmond door de Geldersen teruggehaald en ingehuldigd als nieuwe hertog van Gelre.

 

Tussen Malvert en Weezenhof aan de kanaalkant
Bouw Dukenburg. Bij de aanleg van stadsdeel Dukenburg werden de eerste huizen in de Aldenhof gebouwd. Daarna volgden in sneltreinvaart de andere wijken van Dukenburg. De hoogbouw is en wordt in het stadsdeel niet echt massaal toegepast. Er is zeer bewust gekozen voor een ruime en open structuur met veel tussenliggend groen en bomen, zogenaamde bloemkoolwijken.

Radiopiraten. Vanuit tijdelijke studio’s in woningen in Dukenburgse flats zonden piratenzenders uit. Regelmatig werden de studio ontruimd na klachten van de burgerij. Je kon vaak geen normaal radiostation in Dukenburg meer beluisteren. Vaak keerde de piraat echter steeds vrij snel terug in de ether. Er werd zelfs nog even gebruik gemaakt van bij de flat geplaatste caravan. Najaar 1985 besloten de zenders te stoppen.

Multiculticultueel. Dukenburg kende vanaf de start een zeer multiculturele bevolking. Door het grote aantal sociale huurwoningen is dit de laatste jaren nog eens verstevigd. De verschillende bevolkingsgroepen treffen elkaar steeds vaker op velerlei gebied.

 

Tussen Malvert en Weezenhof, Dukenburgse kant.
Treintje. In de eerste jaren van de twintigste eeuw is het Maas-Waalkanaal met de hand gegraven als werkverschaffing. Het spoorlijntje met het treintje werd destijds aangelegd om het zand af te voeren. De werf de Hamer speelde een belangrijke rol bij de totstandkoming van de vaarweg. Betonfabriek Hamer Beton is in die periode ontstaan. Het kanaal werd officieel geopend op 27 oktober 1927 door koningin Wilhelmina.

Vliegtuig. In de jaren 30 van de vorige eeuw waren er plannen voor de aanleg van een vliegveld op de huidige locatie van het stadsdeel Dukenburg. De plannen waren reeds door de Nijmeegse gemeenteraad goedgekeurd, maar de bouwplannen verdwenen als sneeuw voor de zon bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog.

Fruitplantage. In de naaste omgeving van het Slot Duckenburg werd kort voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog inheems en tropisch fruit gekweekt en verhandeld. De oogst werd binnengehaald met hulp van onderduikers en boerenkinderen. De meeste van de boerengezinnen hadden een bijnaam. Uitzondering was de Hippe Kip. De dochter des huizes zorgde voor de eierenverkoop en was naar verluid steeds gekleed naar de laatste mode.

 

 

menu