Vlinders in de buik in de jaren 40. De band tussen liefde en oorlog is intiem en al zo oud als de mensheid. Onder de dreiging van de dood worden het leven en ook de liefde veel intenser beleefd. De Tweede Wereldoorlog beïnvloedde het liefdesleven van een hele generatie mensen. Ze kregen – zoals altijd – vlinders in hun buik: in de schuilkelder, op het onderduikadres, aan het front of doodgewoon op straat. De tentoonstelling Liefde in Oorlogstijd, te zien tot en met 30 maart 2025, laat zien hoe mensen elkaar onder moeilijke omstandigheden vonden. En hoe gevoelens alles kunnen doorbreken. Want wat is ‘goed’ of ‘fout’ in de liefde?
Intieme, menselijke kant
Voor de tijdelijke tentoonstelling Liefde in Oorlogstijd moeten we in het Vrijheidsmuseum deuren openen. Achter elke deur zit een huiskamer, een onderduikruimte of een café waar de bevrijding gevierd wordt. In alle ruimtes zijn bijzondere verhalen opgetekend vergezelt van foto’s, bewaarde documenten en voorwerpen.
Maurits en Catharina
Zo is er het verhaal van een pasgetrouwd stel, let wel in kamp Westerbork getrouwd en meteen samen al de opvolgende nacht weggevoerd naar het concentratiekamp. Maurits van Thijn en Catharina van Thijn Blitz. Ze overleven en de foto die ze samen laten maken hangt hier in het museum. Of het verhaal van Henri Vles en Rosina Vles Polak. Door te trouwen mochten ze langer in Westerbork blijven. Ook zij overleefde de oorlog. Na de oorlog hielden ze een gastenboekje bij waarin ze opschreven hoeveel en welke bruiloftsgasten uit Westerbork het overleefd hadden. Velen waren vermoord in Auschwitz. Ook dit gastenboekje is te zien op de tentoonstelling.
Homoliefde
“Hij kuste mij uit het niets, ik was op slag verliefd.”
Dat was 85 jaar geleden natuurlijk heel andere koek. De Nederlandse homo organisaties vernietigde bij de inval van Duitsland in Nederland direct al hun archieven. De angst was groot dat de bezetter die zou misbruiken. Helaas hield de Nederlandse politie al voor 1940 bij wie homoseksueel was. De bezetter verzamelde alle registraties en verbood homoseksuele handelingen. In een van de kamers op de tentoonstelling volg je het verhaal van een jongen die tijdens dwangarbeid in Duitsland zijn eerste vriendje ontmoette. Dit en andere verhalen zijn te volgen via interactieve schermen.
Oorlogsbruiden
De trouwjurk gemaakt van parachutestof ging met de bruid mee naar Canada.
Wie Auschwitz overleefde, wie de oorlog overleefde, ging steeds weer op zoek naar een teken dat de ander nog leefde. Of kwam na de oorlog de liefde tegen. Deze persoonlijke liefdesverhalen hadden vaak grote gevolgen, zoals: de reis van duizenden oorlogsbruiden van én naar Nederland, de minstens zovele kinderen die werden verwekt door een geallieerde of Duitse soldaat, de vervolging van homoseksuelen en de grootschalige betaalde liefde in de oorlogsjaren. Achter speciale gordijntjes kunnen volwassenen zelfs gluren naar verhalen over seks in oorlogstijd en vibrators uit de jaren 40 bewonderen.
Unieke expositie
Liefde in Oorlogstijd is een unieke expositie waarin de bezoeker wordt ondergedompeld in de sfeer van een knus straatje in de jaren 40 met aan weerszijden volledig historisch ingerichte ruimtes. Met nog nooit eerder vertoond materiaal. In het Vrijheidsmuseum is het te zien met unieke bewaarde stukken zoals bladmuziek, dagboeken, liefdesbrieven en trouwjurken. ‘Vlinders in de buik’.
Vrijheidsmuseum, Wylerbaan 4, 6561 KR Groesbeek
Deze tentoonstelling loopt tot en met 30 maart 2025
Informatie: (024) 397 44 04 of mail naar welkom@vrijheidsmuseum.nl Website: www.vrijheidsmuseum.nl Facebook: /vrijheidsmuseumNL
Bericht augustus 2024
