‘4 Mei-dodenherdenking en de coronapandemie’
Bij de laatste 4 mei-Dodenherdenking waarbij André van Duin zo opkwam voor mensen met een andere geaardheid, was het grote Damplein leeg om de verspreiding van de corona infectie tegen te gaan. Bij deze nationale plechtigheid worden vooral de slachtoffers van de oorlog herdacht, in het bijzonder zij die bij het ondergronds verzet omkwamen. Onbedoeld moest ik toen ook denken aan de slachtoffers die zijn gevallen bij de strijd tegen corona. Dit zijn de strijders aan het witte front die bij de verzorging van de patiënten zelf corona opliepen en hiervan soms een langdurige ernstige ziekte overhielden en in sommige gevallen zelfs daaraan stierven. Jammer dat de strijders/slachtoffers van deze oorlog aan dit witte front ook toen niet met een kort herdenkingswoord werden gememoreerd. Of zou het toch niet beter zijn een speciale dag voor de corona-slachtoffers te organiseren. Daarin zouden we dan deze moderne witte helden op een meer speciale manier kunnen herdenken en tevens de slachtoffers van het weinig alerte politieke beleid. Ook in Dukenburg zijn door de pandemie nogal wat slachtoffers te betreuren, onder meer waren er nogal wat sterfgevallen in sommige zorginstellingen voor senioren.
In de beginfase heeft men na de eerste coronagolf langdurig, luid en krachtig voor deze helden zowel verpleegkundigen, artsen als andere zorgverleners geapplaudisseerd. In de loop van de tijd veranderde dit. Het had de schijn, dat voor sommige mensen de helden van weleer veranderden in personen met kwade bedoelingen. Zorgverleners en deskundigen werden regelmatig belaagd, en hadden daarbij agressie en geweld te verduren. Deze vormen van agressie maakten de toch al uitputtende zorg nog extra belastend. Geen wonder dat veel van hen uitvielen wegens overbelasting en burn-out. Mensen vragen zich vaak af of deze bedreigingen van hulpverleners typisch voor deze tijd is, met veel mediageweld. Helaas niet. De geschiedenis van vroegere epidemieën leert dat toen hulpverleners en bestuurders ook vaak het slachtoffer van agressie en geweld waren. Er is dus niets nieuws onder de zon. Kennelijk is de mens hardleers als het gaat om lessen te trekken uit de ervaring bij de bestrijding van pandemieën die ons vroeger troffen. Zelfs de overheid leerde maar weinig van de ervaringen bij vroegere pandemieën.
De huidige acute epidemie komt nu geleidelijk in zijn eindefase. Ik vermoed dat de pandemie in beperkte mate nog wel enige tijd zal voortduren. Niet alle mensen (en dieren) zijn immers geënt. Bij deze laatste pandemie kwamen diverse zwakke kanten van onze samenleving aan het licht zoals de bovengenoemde agressie. Maar ook groeide de onderlinge onverschilligheid, het wantrouwen en vooral het publieke verzet. Hieruit kunnen lessen worden getrokken voor een beter beleid bij toekomstige pandemieën. Om deze lessen langdurig in herinnering te houden zou men voor de herdenking van de corona-epidemie een speciaal gedenkteken moeten oprichten.
Daarmee zouden niet alleen de helpende slachtoffers worden herdacht maar tevens een waarschuwing worden gegeven dat het niet alleen de ziekte was, die veel stress veroorzaakte maar ook dat groepen mensen onze witte hulpverleners bedreigden en sommigen van hen door overbelasting ziek werden. Dit gedenkteken kan dan tevens de lessen in herinnering brengen, hoe men adequater bij een toekomstige epidemie moet optreden. Het zou Dukenburg sieren als er ergens een gedenkplaat of gedenktegel kwam met niet alleen een herdenking van de slachtoffers van de coronaziekte maar tevens een waarschuwing wordt toegevoegd waarom het soms bij de preventieve bestrijding van de epidemie misging.
Janwillem Koten
