‘1 Mei 2021’
Het is 1 mei. Wanneer ik vanaf mijn werkplek in de keuken naar buiten kijk zie ik de prachtige kersenboom in bloei. Ik zie bijen aan en af komen en mijn verlangen naar kersen stijgt gestaag. Dat maakt me blij. Trouwens, wanneer je door ons stadsdeel rijdt zie je overal een veelkleurig palet van bloemen en bomen in volle bloeipracht. Ook een wandeling maakt je tevreden. Geen wonder dat je veel bordjes te koop ziet, het is Dukenburg op zijn best. Deze pracht is uitnodigend om te kopen. Dat scheelt wellicht een paar duizend euro. Maar er is ook een andere 1 mei, die minder vreugdevol is.
Vrijdagavond en zaterdagmorgen lees ik al jaren mijn vaste vakbladen om een beetje bij te blijven. Ik werd in een van de bladen getroffen door de zin: “De meesten van ons hebben een tijdelijk contract, vaak het zoveelste, want hoe goed je ook presteert, na drie jaar word je ingewisseld; een vast contract (dat na drie jaar moet worden gegeven) zit er niet in.” Het betreft hier ziekenhuispersoneel, dat als wegwerpmateriaal wordt uitgewisseld. Schrijnend is het dat momenteel deze losse krachten door de coronacrisis op hun tandvlees lopen.
Als vanzelf moest ik aan de datum van 1 mei denken als Dag van de Arbeid. Deze dag werd in de VS in 1890 ingesteld om een 8-urige werkdag af te dwingen. Deze dag is later door de internationale vakbeweging als strijddag uitgekozen en werd in vele landen een vrije dag voor demonstraties om menswaardiger arbeid af te dwingen.
Als oud vakbondslid – ik heb de gouden vakbondsspeld – doet 1 mei me nog steeds wat. Ik heb mijn kinderen dan ook stevig aangeraden vakbondslid te worden en ze hebben de vakbond al nodig gehad. Zonder vakbond ben je als werknemer nergens. In mijn jeugd waren er indrukwekkende 1 mei-demonstraties waar de leiders van de vakbonden bij redes hun beste beentje voortzetten. De Internationale werd luid gezongen.
De laatste jaren bestaat de 1 mei-herdenking in Nederland nauwelijks meer. De laatste 1 mei-viering in het Kolpingshuis was zo tam dat ik me schaamde. Is de 1 mei-viering dan niet meer actueel? Met het verhaaltje hierboven lijkt me het net zo actueel als vroeger. Veel werknemers worden nu als losse arbeiders en als handelswaar beschouwd. Net zoals veel flexwerkers en soortgelijken vandaag de dag heten. In sommige branches zijn meer flexkrachten dan vaste medewerkers. Allen hebben veel stress en bestaansonzekerheid. Ellende voor gezinnen, zeker als er kinderen zijn.
1 mei is de Dag van de Arbeid. Dat zegt de jongere generatie niet veel meer. Ik stel daarom een andere naam voor de 1 mei dag voor, namelijk de Dag van de Vaste Arbeid. Deze aanduiding stelt het probleem van vandaag duidelijker. Ik hoop dat deze nieuwe naam een uitnodiging voor vakbonden en vele jonge leden wordt om hun rechten als volwaardig menswerknemers weer te herkrijgen. Dus vanaf 1mei 2021 de nieuwe naam: Dag van de vaste arbeid
Janwillem Koten
