‘Sociaal kapitaal’
Vanuit de Ontmoetingskerk bereikte ons het goede bericht dat er een nieuwe dominee is benoemd die het kerkelijke leven komt versterken. Zie het interview met hem elders in dit blad. Op 3 oktober heeft wethouder Vergunst de Tuinkamer (vroeger zaal M) in de Ontmoetingskerk officieel geopend. Dit is ook goed nieuws voor de mensen van Dukenburg in het algemeen, want de kerk zet zich zeer in voor het wel en wee van ons stadsdeel.
Denk maar aan de voedselbank, waarbij in de Tuinkamer niet alleen voedselpakketten worden uitgedeeld maar ook mensen met woord en dienst worden bijstaan, zoals het uitvoeren van kleine reparaties aan kleren. De Ontmoetingskerk levert veel vrijwilligers voor deze dienstverlening, maar vraagt ook geld aan de kerkgangers om deze voorziening mogelijk te maken. De kerk levert ook veel vrijwilligers op allerlei gebied die het sociale kapitaal van de wijk versterken. Dan is er iedere woensdagmorgen de Aanloop. Er wordt dan voor ‘aanlopers’ koffie geschonken en men kan andere mensen ontmoeten. Kortom, de Ontmoetingskerk maakt een belangrijk deel uit van het sociale kapitaal van Dukenburg.
Wat is sociaal kapitaal, zullen sommige denken. In een sociaal rijke buurt hebben bewoners aandacht voor elkaar en zijn op elkaar betrokken. Ze steunen elkaar waar nodig. Er zijn veel buurtcontacten. Dergelijke wijken worden gezellig genoemd en hebben een goede reputatie. Het zijn aantrekkelijke buurten waar men graag naar toe verhuist.
In sociaalkapitaal-arme wijken ontbreken vrijwel alle onderlinge contacten. Men loopt langs elkaar heen. En men durft nauwelijks in zulke wijken beroep op buren te doen. Zulke wijken zijn ongezellig. Veel bewoners klagen over vereenzaming, geestelijke armoede en lusteloosheid. Dit wordt nog verergerd door de sluiting van publieke voorzieningen, zoals cafés, dansclubs, muziekbijeenkomsten en culturele voorzieningen. Een nieuwe ziektegolf na de corona dreigt, nu in tal van wijken eenzaamheid veel voorkomt. De laatste jaren wordt steeds meer aandacht aan die epidemie van vereenzaming en geestelijke verarming gegeven. Onlangs las ik in mijn medische tijdschrift dat vereenzaamde mensen zonder zinvolle sociale contacten een 17 procent hogere sterfte hadden nadat deze van intensive care-unit waren ontslagen. Eenzaamheid kwam bij een op de vijf mensen voor in een doorsnee IC-eenheid. Vaak zijn het ouderen maar ook steeds meer teenagers. Dat stelt de zorg voor een groot probleem. Men probeert hulp te bieden door buddy’s, door regelmatige telefooncontacten en door gratis taxidiensten naar bijeenkomsten van ex-IC-lotgenoten en dergelijke Kort gezegd, een goed gesprek, warme belangstelling, en een vriendelijk handdruk hadden een genezend effect en verbeterde de prognose aanzienlijk. Een gezellige wijk waar men zich thuis voelt heeft wellicht eenzelfde effect. Dit geeft te denken. Heeft de gemeente hier geen taak, omdat zij het dichtste bij buurten staat waar vereenzaming veel voorkomt? Zou het niet een goed idee zijn om na de komende raadsverkiezingen wethouders te benoemen die het sociale kapitaal van wijken verhogen en ook het welzijn van de bewoners verbeteren. Het is wellicht een raar idee, maar ik schrijf het toch.
Janwillem Koten
