… vertelt een bewoonster van de 28e straat Meijhorst twee dagen later op omroep Gelderland TV. De journalist bezoekt de wijk na de brand in Arnhem die dezelfde soort woningen betrof. Hier eerst een relaas van die dag.

Zondag 18 juni 2023, ’s middags zo rond 13.00 uur hoorde ik in het radionieuws dat er brand was in de Arnhemse wijk Presikhaaf. Op zich nog geen groot nieuws. Een half uurtje later zag ik op twitter een foto van de brand en op slag was de aandacht volop gewekt. Waren dat niet bijna gelijke huizen als die in Meijhorst?
Inmiddels, oktober 2023, zijn de onderzoeksresultaten bekend. Onze conclusies van die dag bleken de juiste te zijn. Nu is het afwachten wat de woningcorporatie en bouwer gaan doen. Een brandscheiding invoegen lijkt de enigste oplossing! Foto boven het plaatsen van de dakdelen, deze komen aaneengesloten over alle huizen. Foto hieronder.

Kleine wel uitslaande brand
De eerste foto was die van een kleine maar wel uitslaande brand met hoge vlammen. Maar op de website van P2000 stond al snel vermeld: ‘grote brand’ later gevolgd door ‘zeer grote brand’. De volgende foto liet uitslaande vlammen zien ter hoogte van het dakraam. Langs de gevel had de brand het dak bereikt en het dakraam was wat later bleek de uitgang van de schoorsteen die door de dakconstructie na de verbouwing ontstaan was. Verder enorme rookontwikkeling. Dan een filmpje op twitter met een vluchtende vrouw, klauterend over de zonnepanelen. Het loopt tegen 15.00 uur, nu is het ernst … Deze huizen, dit principe, we hebben het dichtbij zien bouwen. De nul-op-de-meter huizen in Meijhorst zijn precies zo opgebouwd met de renovatie in 2019.
Overslaan van huis naar huis
Het is 16.30 uur: het vuur laait weer op, meldt omroep Gelderland. Via het dak gaat het vuur van huis naar huis. Eerst is er alleen rook te zien, terwijl het brandt van binnen. De aan de buitenkant van de bestaande huizen geplaatste gevel- en dakdelen hebben geen brandscheiding.
17.30 uur: het derde huis van het woonblok, waar de brand is ontstaan en het vierde huis zijn zwartgeblakerd en vrijwel uitgebrand. Die bewoners hebben op dit moment niets meer, hun hele leven en geschiedenis in een paar uur weggevaagd.
19.00 uur: ik kijk nogmaals naar omroep Gelderland op de televisie. De brand is overgeslagen op de hoekwoning, ook die brandt volledig af.
Om 21.30 uur komt het bericht: ‘Brand onder controle,’ de hulpdiensten zijn de uitgebrande huizen al aan het slopen om brandnesten te elimineren. Nog maar twee van de acht huizen in dit woonblok zijn nog als ‘huis’ herkenbaar.
Ook belangrijk voor Dukenburg
Om 21.53 uur belt hoofdredacteur René mij op. “Volg je de brand in Arnhem,” en “dat zijn toch hetzelfde type huizen als bij jou in Meijhorst?” Ja, ik volg het en ja, zelfde principe van verbouwen. De redactie wordt via mail ingelicht. Afgesproken wordt dat we hierover gaan berichten zoals we ook andere brandveiligheid-issues hebben gevolgd en over geschreven. We herinneren ons allemaal de berichtgeving rond de ‘brand-onveilige’ isolatie- en gevelpanelen die het programma Zembla bracht over het ouderencomplex De Meiberg. Het probleem is nu echter wel heel dichtbij.
Wat vinden de bewoners in Meijhorst?
In de dagen na de brand is TV Gelderland in Meijhorst bij de vergelijkbare woningen. Een bewoner die wordt geïnterviewd geeft aan: “Ja, ik ben angstig… “ Een andere bewoner die de hele renovatie heeft gevolgd zegt: “Laten we eerst dat onderzoek naar de brand in Arnhem maar eens afwachten, die panelen schelen echt wel in de energiekosten.”

Ook is er argwaan over de berichtgeving waar de brand is begonnen. In de keuken luidt de officiële lezing maar veel mensen blijven de warmtepomp noemen. De verwachting is wel dat er iets aan hun huizen zal gaan gebeuren.
Wat is de reactie van Portaal?
De communicatiemedewerker van de corporatie verwijst naar een webpagina die actueel gehouden wordt. We citeren hier uit de informatiepagina op de website van Portaal. De woningcorporatie geeft hier te lezen wat er allemaal is gebeurd, gedaan is en gaat gebeuren

Het plaatsen van de zonnepanelen.
Zo lezen we:
“De zorgen spitsen zich vooral toe op de brandveiligheid van NOM-woningen (nul-op-de-meter-woningen), vanwege hun bijzondere constructie en vele zonnepanelen.
Wij begrijpen de zorgen en de gevoelens van onveiligheid na de brand gisteren heel goed. Voor ons is het daarbij van groot belang naar de feiten te kijken. De brandweer heeft verteld over de oorzaak van het vuur en het blusproces. Wat we nu weten is dat de brand in de keuken is ontstaan. De woningen zijn bij meerdere controles en renovaties veilig bevonden. Er zijn geen feiten die zeggen dat dat niet zo zou zijn. De brandweer doet samen met ons onderzoek naar de oorzaak van de brand en ook welke rol de panelen hadden bij het bemoeilijken van het blussen.”
Paar kanttekeningen.
Vooral op sociale media brak de storm over branden met zonnepanelen los. En inderdaad waren er meer branden met huizen die zonnepanelen hebben. Het aantal huizen waar brand is geweest steeg wel iets in 2022 maar percentagegewijs kregen veel meer huizen zonnepanelen. Brand in de zonnepanelen zelf zijn er namelijk niet zoveel. Dat ze soms het bluswerk belemmeren klopt wel, daar zit nog wel een leerproces.
Geen brandscheiding
Grootste probleem in Arnhem waren volgens onze recherches uiteindelijk niet de zonnepanelen maar de algehele woningconstructie. Al zorgden die zonnepanelen er wel voor dat de brandweer het dak niet open kon breken om te blussen.
Op beelden van de eerste uren was te zien dat het (zeer vele) bluswater ook onder de panelen uit gutste. Dus water op het dak genoeg. Maar kennelijk brandde de isolatie aan de onderkant van het nieuwe extra dak. Omdat dit op het oude dak ligt en er dus een spouw op het dak is gemaakt kon men: 1 niet blussen en 2 ontstond er een schoorsteeneffect.
Zo ging een huis in brand, vervolgens ging de brand naar naastgelegen huizen omdat er geen brandscheiding was in de gevel- en dakdelen. De brand ging dus door het dak verder. Start van de brand was in huis drie, overslag naar andere huizen en bij het hoekhuis ging het via de dakpanelen naar de kopgevel zodat ook dit huis afbrandde en wel ruim zeven uur na de eerste brandmelding.
Bovenstaande is wel de uitleg van ons als buitenstaander en afgaande op televisiebeelden en foto’s van de renovatie.
Eigen keurmerk
De vereniging Stroomversnelling, ontstaan uit een samenwerking van bouwbedrijven, woningcorporaties en gemeenten, biedt een eigen keurmerk aan voor dit soort woningen. De vraag is of je dit soort grote werken met een eigen keurmerk à la ‘slager keurt zijn eigen vlees’ wil regelen of met goede wet- en regelgeving moet vastleggen. Dit was in een vraaggesprek op RadioNPO1 na de brand te horen.
Nog in juni, direct na de brand, heeft de tweede kamer ingestemd met een motie van SP, VVD en D66 om de bouwregelgeving aan te passen. Er moet strengere regelgeving komen voor de schil van woningen met zonnepanelen. De Kamerleden constateerde dat de regels voor brandveiligheid momenteel onvoldoende zijn. “Er moeten strengere regels komen om verspreiding van brand binnenshuis tegen te gaan en deze regels moeten ook gaan gelden voor de ‘schil’ van de woning”, stellen de indieners. De motie werd op 6 juli 2023 aangenomen door alle partijen behalve de FvD.
Wordt vervolgd.
Bericht oktober 2023