Zodra het mooier weer wordt, de buitenzwembaden openen en de recreatieplassen een redelijke watertemperatuur hebben, dan gaan duizenden mensen weer hun vertier zoeken in en rondom het water. Zwemmen is zo oud als de mensheid zelf. Tot ver in de jaren twintig van de vorige eeuw was men bezig met het doorontwikkelen van methodes voor het zwemmen leren en die te gebruiken in de zwemsport en wedstrijdverband.
Nederlands kampioenschap Goffertbad 1953
Samenwerking
Op 14 augustus 1888 werd de Nederlandse Zwembond opgericht door de mannen zwemclubs uit Amsterdam, Arnhem, Gouda en Leiden. Al snel sloot de Hollandse Dames Zwemclub uit Amsterdam zich hierbij aan. Doelstelling van deze zwembond was de beoefening van de zwemsport meer algemeen te maken, waarbij alle facetten van het zwemmen waren ondergebracht. Zo heeft de in 1901 ingestelde waterpolocompetitie landelijk veel invloed gehad tot meer bekendheid van de zwembond. In 1909 sloot de NZB zich aan bij de wereldzwembond FINA (Fédération Internationale de Natation), opgericht in het Engelse Manchester een jaar eerder.
Groei
Toen de moeilijkheden van de Eerste Wereldoorlog voorbij waren was de invloed op de zwemsport door Belgen en Britten (vluchtelingen en geïnterneerden) merkbaar, met name bij het waterpolo. De zwembond heeft een actief aandeel gehad bij de organisatie van het onderdeel zwemmen bij de Olympische Spelen van 1928 in Amsterdam. Een merkwaardig verschijnsel was, ondanks de maatschappelijke crisis in de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw, dat het aantal zwemmers en daarmee het aantal zwembaden sterk toenam. Oprichting van de Sportfondsen Organisatie in 1923 en de werkverschaffing droegen hier aan bij. Door toename van het aantal leden kreeg elke provincie een eigen zwembond die kringen werden genoemd. Op 13 november 1933 kreeg de NZB het predikaat Koninklijk. Vanaf dat moment werd het de KNZB, momenteel gevestigd in Nieuwegein. Het aantal leden aan het begin van deze eeuw is 153.000 verdeeld over 475 zwem- en waterpoloverenigingen.
Periode na de Tweede Wereldoorlog
Er volgt een snelle opleving. De Nederlandse waterpoloploeg is op dat moment toonaangevend in deze tak van de zwemsport. Zij veroverden in 1949 de Trofeo Italia, het officieuze wereldkampioenschap, nadat de ploeg op de Olympische Spelen van Londen in 1948 al derde geworden was. Het Europees kampioenschap van 1950 in Wenen werd winnend afgesloten. Maar ook de nieuwe lichting zwemsters en zwemmers liet van zich horen. Nadat de Nederlandse wedstrijdzwemsters in 1938 de hegemonie kwijt waren aan de Deense dames voerden zij na het EK van 1950 in Wenen weer de boventoon. Nieuwe zwemtalenten dienden zich aan, één daarvan was Nel van Vliet.
Zij bracht in de jaren 1946 en 1947 alle wereldrecords van de schoolslag op haar naam en werd Europees kampioen in Monte Carlo op de 200 meter schoolslag. Op de Spelen van Londen won zij een gouden medaille eveneens op de 200 meter schoolslag destijds het koningsnummer.
Nel van Vliet (17 januari 1926 – 4 januari 2006)
Nog zo’n talent was Geertje Wielema. Haar specialiteit was de rugslag en haar sportieve top lag in de jaren vijftig van de vorige eeuw.
Het Nederlands kampioenschap 1953 vond plaats van 14 t/m 16 augustus in het toen één jaar oude Goffertbad in Nijmegen. De weersomstandigheden met temperaturen tussen 21 en 26 graden celsius waren voor een zwemkampioenschap ideaal. De publieke belangstelling was groot, het was de eerste keer dat een dergelijk zwemevenement in Nijmegen plaatsvond. Op dit kampioenschap stond voor het eerst de 200 meter vlinderslag mannen en de 100 meter vlinderslag vrouwen op het programma. Maar de alle aandacht ging uit naar de ‘koningin’ van dit kampioenschap was Geertje Wielema de toen 19-jarige bleek een groot zwemtalent. Zij werd kampioen op vier afstanden namelijk 100 en 400 meter vrijeslag (borstcrawl). Ook werd zij kampioen op de 100 meter rugslag en de estafette 4 maal 100 meter vrijeslag. Op één dag vier keer op de eerste plaats! Vermeldenswaard is dat de Nijmeegse zwemmer Ton Jaspers van NZC’21 derde werd op de 200 meter schoolslag, luid aangemoedigd door de vele aanwezige Nijmeegse toeschouwers. Geertje Wielema (24 juli 1934 – 18 augustus 2009)
Bericht juli 2023
