‘De kracht van samen optrekken’

Huurdersbelangenverenigingen. De weg weten in regeltjesland, de weg weten in grote organisaties, de weg weten in wetten, enzovoorts… Als éénling tegenwoordig haast onmogelijk. Samen weten we meer en met allen samen ben je gesprekspartner. Dat is nou precies waarvoor ze er zijn, die huurdersbelangenverenigingen. Reden genoeg voor ons om eens achter de schermen te kijken bij een paar van de Nijmeegse verenigingen.

De afgelopen decennia is er veel veranderd als je huurder bent van een sociale woning. Liep je vroeger het kantoor van de woningstichting binnen, dan werd je vanachter een bureau begroet met “goeiemorgen Jan of Gerard”, en wanneer je het een maandje niet meer helemaal financieel had kunnen bolwerken dan kwam je aan kantoor contant een huurtermijn afrekenen. Voor de leefbaarheid in de buurten waren de woningstichtingen de belangrijkste factor ook vanwege hun sociale opgave.

Tijden veranderen, om te overleven moesten de woningstichtingen samengaan. Fuseren, het werd geen ‘Jan en Gerard’ meer, maar kantoren ‘ergens ver weg’. In de randstad ontstonden megagrote corporaties en toen daar uitwassen ter sprake kwamen met zelfverrijking aan de top, ging politiek Den Haag zich ermee bemoeien. De crisis deed de rest. Er kwamen extra heffingen en het gezond benodigde basiskapitaal werd weggezogen zodat er uiteindelijk huurhuizen verkocht moesten worden. Weg was het sociale karakter van bijvoorbeeld Kolping en meester ten Hagen.

Bijna een kwart van Nederland huurt bij een corporatie

Tegenwoordig beheren de woningcorporaties 2,4 miljoen huurwoningen in Nederland waarin 4 miljoen mensen wonen. Het zijn ‘bedrijven’ geworden met een puur op zaken gebaseerde leiding, een raad van bestuur en diverse bestuurlijke lagen en afdelingen. De afstand naar de huurders werd groter en groter.
Ook al is de woonbescherming in geen ander land zo goed als in Nederland, het wordt steeds belangrijker je als huurder te organiseren. Hiervoor heeft iedere corporatie onafhankelijke huurdersverenigingen. Dat is zelfs per wet verplicht. Niet om een ‘strijd’ aan te gaan maar om met de zakelijke leiding van een corporatie op gelijke voet alle woongerelateerde zaken te kunnen bespreken. En op een zo goed mogelijke manier de wensen en rechten van de huurders te vertegenwoordigen.

Belangenbehartigers

De drie grote woningcorporaties in Nijmegen hebben allemaal één huurdersvereniging. Sommige meerdere. Dit zijn de belangenbehartigers voor alle huurders. Ze kunnen het eerste aanspreekpunt zijn bij problemen. Maar de huurdersverenigingen zijn er ook voor om in een vroeg stadium mee te praten over grote beslissingen.

Van de drie grote woningcorporaties spraken we elk met één van de vertegenwoordigers van deze huurdersverenigingen. Zo hoorden we wat deze verenigingen allemaal kunnen doen en al deden voor de huurders.

Huurdersvereniging ‘De Klink’

De Klink behartigt de belangen van huurders van woningcorporatie Portaal. In het nieuws kwamen ze onlangs met de zorgen van de bewoners in complex de Vijverhorst in Meijhorst. Slechte communicatie en te trage reacties op klachten en reparatieverzoeken waren hier de druppel geweest voor een aantal bewoners om pers en politiek in te schakelen. De huurdersorganisatie was in eerste instantie helemaal niet betrokken bij de problematiek. Waarschijnlijk omdat deze onbekend was bij de meeste bewoners. Jammer, dat had wellicht het ontstane negatieve imago kunnen voorkomen.

Bestuurslid Wim de Witte ontving ons gezellig thuis in de wijk De Biezen. Wim heeft in het verleden veel bestuurlijke ervaring opgedaan als directeur van grote verzekeringsorganisaties en zet die ervaring nu in bij de Klink. De huurdersvereniging bestaat al sinds 1992 en heeft tussen de 1500 en 1600 leden, relatief weinig gezien het grote aantal woningen van Portaal in Nijmegen. Momenteel heeft ‘de Klink’ drie bestuursleden, naast Wim de Witte, voorzitter Herman van Assen en penningmeester Jos Holleman. Zoals het er nu naar uitziet komen daar op korte termijn twee bestuursleden bij. Het liefst groeit men naar een bestuur van zeven leden.

“Er is een boel aan het veranderen bij Portaal”, zo vertelt Wim. “Er is een compleet nieuw management met goed overleg en duidelijke toekomstplannen. Klink is volwaardig gesprekspartner hierin.” Naar bewoners toe wil de huurdersverenging het bewonerscontact uitbreiden. “Zo wil Klink het oprichten en uitbreiden van bewonerscommissies stimuleren”, zegt Wim. Hier komt meer voorlichting over. “De Klink is er niet alleen voor de eigen leden, maar voor alle huurders; er alleen voor leden zijn is tegen de wet.”

De huurdersvereniging is al bij grote problemen belangrijk geweest, zoals bij de Vijverhorst, schimmel en lekkage in de Gildekamp en wateroverlast in de nieuwbouwwijk Zuiderveld. En nu zet ze zich ook in voor de zorgen van huurders bij de nul-op-de-meter huizen in Meijhorst.

Wanneer je nu op de website van de Klink op de knop ‘lid worden’ drukt, staat er nog dat het lidmaatschap 30 cent per maand kost. Dat zou eigenlijk gratis moeten net zoals bij de andere huurdersverenigingen. Aandachtspunt voor het bestuur.

‘Accio en Omslag’ van Talis

De grootste woningcorporatie van Nijmegen (en Wijchen) is Talis. In 2022 groeide deze corporatie door de fusie met WoonGenoot. De huurdersvereniging van Talis is ‘Accio’ en bij WoonGenoot is het ‘Omslag’.

We spraken op het kantoor van Talis aan de Boekweitweg voorzitter/secretaris Hans Heinink en penningmeester Hans Peters van Accio. Hans Peters was voor velen al het aanspreekpunt bij Omslag. Veel Dukenburgers kennen Hans Heinink nog van zwembad Dukenburg waar hij in het bestuur actief was. Hans Peters is bekend van de wijkzorg. Er zijn momenteel drie bestuursleden, maar daar mogen er nog meer bij. Ook de diverse werkgroepen zoeken actieve huurders. “Graag zelfs, een bestuurs- en werkgroeplid moet wel huurder zijn van Talis en krijgt alle mogelijkheden om bijvoorbeeld cursussen te volgen”, vertelt Hans Heinink.

Na de fusie was de wens dat de Omslag langzaam over zou gaan in Accio maar de huurdersvereniging van voormalig WoonGenoot bestaat nog steeds. Accio heeft nu 1860 leden maar is nog lang niet overal genoeg vertegenwoordigd. In alle wijken van Dukenburg zijn er nog leden gewenst.

Er is ook nog veel te doen, zo zijn er nog 1.600 woningen met een (te) laag energielabel. Die huurders verdienen extra inzet van Accio, maar ook bij renovatie- en groot onderhoudsprojecten wil Accio vroeg betrokken zijn. Accio heeft mee mogen werken aan het labelen van 60+ complexen en gemengd wonen. Voorbeelden daarvan zijn Maas-Waalstaete in de Symfoniestraat, de Globe in Bottendaal, de Waaij en de Pas in Wijchen.

Iets ingewikkelder is het bij Woonwaarts

Woningcorporatie Woonwaarts is ontstaan uit een fusie van de verenigingen ‘Standvast wonen’ en ‘De Gemeenschap’. Er zijn dus ook hier meerdere huurdersverenigingen, de ‘Stichting HOG’ en ‘HBN Nijmegen’.

HBN Nijmegen

We spraken voorzitter Marten Overvliet van HBN Nijmegen op een mooie dag in zijn achtertuin. Een huurdersbelangen-vereniging benadrukt Marten, dus geen stichting. En het liefst wil hij dat mochten HBN en HOG fuseren het een vereniging blijft.

Marten is na onder andere gewerkt te hebben als maatschappelijk werker, in de horeca en als geluidstechnicus na zijn pensioen actief geworden bij de HBN. En dat was tegelijk raak met het ‘Buurt Energie Systeem’ (BES) dat Woonwaarts wilde introduceren in Nijmegen Oost. Meer dan een dagtaak had hij eraan en meteen is dit een goed voorbeeld geworden hoe nuttig een huurdersbelangenvereniging kan zijn.

Marten vertelt, “iedereen die bij Woonwaarts een huis huurt en lid wordt van de huurderverenigingen is tegelijk ook lid van de Woonbond. Woonwaarts betaalt het lidmaatschap, contact met de Woonbond loopt wel via de vereniging en is niet individueel.” De ledenvergaderingen, waar meestal vertegenwoordigers van de ongeveer 400 leden bijeenkomen, worden vaak in wijkcentrum Dukenburg gehouden. “Nieuwe leden blijven in alle wijken welkom maar ook nieuwe bestuursleden, bijvoorbeeld een secretaris, mogen zich melden. Graag zelfs.”

HOG Nijmegen

De Stichting Huurdersorganisatie De Gemeenschap (HOG) is in 2016 opgericht. Het stichtingsbestuur heeft vijf leden lezen we op de website. Voorzitter Wim Reijnen, secretaris Jaap Gersie, penningmeester Olivera Micovic en de leden Harold de Vries en Bibi Ansari, mogelijk gaan we hier later nog op bezoek.

Lange adem

Een van de klachten van bewoners is dat beslissingen zo lang duren wanneer er bijvoorbeeld gerenoveerd moet worden of er groot onderhoud gepland wordt.
Alle partijen vertellen dat dit veel uit- en overleg nodig heeft. De procedures zorgen voor de grootste vertragingen. Dan heb je de wettelijke flora en fauna onderzoeken, dan weer vergunningaanvragen met hun wettelijke termijnen om bezwaar te kunnen maken. Het blijft lastig uitleggen aan bewoners, steeds weer. En daarnaast is er nog het tekort aan personeel bij de woningbouwcorporaties en, zoals we al zagen, ook bij de huurdersbelangen-organisaties.

Bericht oktober 2023

menu