Onderzoek ministeries: structureel onvoldoende geld voor bouw en verduurzaming sociale huurwoningen.
Genoeg betaalbare woningen bijbouwen. Zorgen dat wijken niet achteruitgaan. Onze huizen verduurzamen. “Dat is allemaal hard nodig en daar zijn wij woningcorporaties voor”, zegt Esther Lamers, voorzitter van het ‘Platform Nijmeegse Woningcorporaties’ (PNW) en bestuurder van Woonwaarts stellig. “Maar de opgaven en middelen van corporaties zijn flink uit balans. Ook in onze regio. Dit heeft grote consequenties voor onze huurders en woningzoekenden”. Een onderzoek in opdracht van drie ministeries en onze branchevereniging Aedes bevestigt dit.
Bouw van 3.000 nieuwe woningen in gemeente Nijmegen in gevaar?
Per 1 juli 2020 deden de woningcorporaties in Nijmegen hun jaarlijks ‘bod’ op de bijdrage die zij kunnen leveren aan het realiseren van de volkshuisvestelijke opgaven. Op basis van dit ‘bod’ maken corporaties, huurdersbelangen-organisaties en gemeenten prestatieafspraken. Ieder jaar is er een gat tussen de wensen en mogelijkheden.
Esther Lamers: “Dit jaar zal de spanning tussen opgaven en middelen nog groter zijn. We hebben te maken met een toenemende politieke stapeling van ambities enerzijds. Denk hierbij aan de huurbevriezing en de stop op de verkoop van corporatieswoningen, maatregelen die direct effect hebben op onze inkomsten en daarmee op onze ruimte om te investeren. Aan de andere kant blijven de kosten, heffingen en belastingen stijgen, ook lokaal. We moeten steeds scherper keuzes maken, waar onze huurders en de woningzoekenden de dupe van worden. Als er aan de middelenkant geen verruiming komt, komt misschien de geplande nieuwbouw die hard nodig is in gevaar”
De vijf corporaties in Nijmegen hebben samen voor meer dan 150 miljoen euro begroot voor het bouwen, onderhouden, betaalbaar houden en verduurzamen van sociale huurwoningen in Nijmegen. De komende jaren liggen er plannen om 3.000 nieuwe woningen te bouwen, onder meer in Waalfront, Waalsprong en Winkelsteeg. Een groei van 10%.
Conclusie en oorzaken glashelder
Dat er een grote onbalans is tussen de opgaven en middelen van corporaties is geen discussie meer. De ministeries van Binnenlandse Zaken, Economische Zaken en Financiën gaven samen met Aedes, de branchevereniging van woningcorporaties, opdracht tot een onderzoek naar de opgaven en middelen van een corporatie. De conclusie is glashelder. Zelfs als alle Nederlandse corporaties financieel tot het uiterste gaan, komen ze samen tot 2035 zo’n 30 miljard euro tekort om te doen wat hard nodig is. Er worden 125.000 sociale huurwoningen te weinig bijgebouwd. En 50.000 huizen kunnen nog niet worden verduurzaamd.
Ook over de oorzaken is het rapport helder. De kosten stijgen harder dan de inkomsten, en regels en wetten beperken corporaties flink in het uitvoeren van hun taken. Woningonderhoud en nieuwbouw worden steeds duurder en er ligt een grote verduurzamingsopgave. Daarnaast is de belastingdruk afgelopen jaren steeds groter geworden. Alleen al de verhuurderheffing heeft de sociale sector 10 miljard euro gekost heeft. De problemen zijn structureel en de tekorten lopen op als er niets gebeurt.
Kleur bekennen
Esther Lamers: “Het probleem is groot en het volgende kabinet moet knopen doorhakken. Dat begint bij het opstellen van het regeerakkoord. En voor ons als Nijmeegse corporaties bij het maken van goede en haalbare afspraken over de volkshuisvestelijke opgaven in de gemeente Nijmegen. Afgelopen woensdag deden we samen een bod aan de gemeente Nijmegen. We zijn benieuwd naar de reactie. De afgelopen jaren is de sociale huursector langzaam maar zeker afgebroken. Het is hoog tijd dat er weer wordt opgebouwd. Ook de Nijmeegse corporaties vragen de politiek om kleur te bekennen, zowel landelijk als lokaal. Hoe belangrijk is goed wonen voor iedereen?”
Bericht Platform Nijmeegse Woningcorporaties, juli 2020
