Veel Dukenburgers kennen ongetwijfeld het bosgebied Vogelzang, ook wel ‘Hatertse Broek’ geheten. Langs het Maas-Waalkanaal, aan de zuidkant van Dukenburg. Een stille oase waar je heerlijk tot rust kunt komen. Maar voor weinig mensen zal het zo belangrijk geweest zijn als voor natuurbeschermer Jaap Dirkmaat. Bekend van de Stichting (vroeger vereniging) Das & Boom en de (mede) door hem opgerichte Vereniging Nederlands Cultuurlandschap (VNC).
Jaap Dirkmaat
Wandeling
De Dukenburger sprak met hem ter plekke af. Bij de ingang naast de betonfabriek en het gebouw van de scouting. Er staat ook nog een woonhuis naast, dat een belangrijke rol speelt in dit verhaal. Daarover later.
Samen met Jaap en een collega van VNC liep uw verslaggever door het gebied. Op een stormachtige dag die gelukkig wel even droog was. Jaap kent er alle paden en plekken. Als jonge puber kwam hij er vaak. Onder andere omdat er buizerds voorkwamen, nog niet zo lang geleden een zeldzame vogelsoort. Hij ontdekte er bovendien voor het eerst een dassenburcht. Op de foto zie je de grootste burcht van de drie die er nu nog steeds liggen. Het gebied is wel veranderd: veel eiken zijn gekapt omdat het hout kennelijk nuttig gebruikt kon worden. Dat het er desondanks nog steeds erg groen uitziet is voor een groot deel te ‘danken’ aan de enorme hoeveelheid braamstruiken als gevolg van een overdaad van stikstof. Vroeger kwamen er nog veel bosanemonen in voor. Dat is helaas verleden tijd. Wat het gebied ook zeker veranderd heeft is de verdroging door de aanleg van het Maas-Waalkanaal. Maar het blijft een juweeltje van rust in een drukke stad.
Persoonlijk betrokken
De betrokkenheid van Jaap ging nog wel wat verder dan het opkomen voor de beschermde das, en de strijd die hij voerde tegen de doortrekking van de A73 tussen Vogelzang en de Hatertse Vennen. Jaap komt uit een streng gereformeerd gezin waarin het niet boterde met zijn soms hardhandige vader. De situatie escaleerde en hij liep op 17-jarige leeftijd vanuit Malvert van huis weg. Waar ging hij naar toe? Naar Vogelzang, het natuur- en rustgebied. Naar huis wilde hij in ieder geval niet meer. De fiets werd geparkeerd bij een boom. Toen de voormalige bewoners van het huis tussen het huidige scoutinggebouw en de betonfabriek de fiets daar ‘s avonds nog steeds zagen gingen ze hem zoeken. En ze vonden hem, inmiddels slapend. Jaap vertelde hen het hele verhaal, waarop deze mensen besloten hem in ieder geval tijdelijk onderdak te bieden. Ze zorgden er zelfs voor dat hij een baantje kreeg bij de betonfabriek. Jaap was hen daar dankbaar voor, maar geeft toe dat hij toch wel regelmatig gespijbeld heeft omdat de natuur van Vogelzang natuurlijk veel interessanter was. Tijdens die momenten van werkverzuim ging hij in gesprek met ambtenaren van de landinrichtingsdienst van Rijkswaterstaat. Ook nam hij alle vrije dagen op nog voor het jaar half om was.
Er kwamen nogal eens wat vrienden over de vloer tijdens het verblijf van Jaap bij het echtpaar. Dat kon natuurlijk niet lang blijven voortduren. Uiteindelijk werd er een hospita in Brakkenstein gevonden bij wie hij zijn ‘wooncarrière’ mocht voortzetten. Eind goed al goed dus. Jaap is inmiddels al jarenlang een gerespecteerd en geroutineerd actievoerder voor dieren in de knel.
Bericht januari 2024
