Zwanenveld en een deel van Lankforst zijn aangewezen om als eerste wijken in Dukenburg aardgasvrij te worden. Ze zijn als proeftuin aangewezen. Maar hoe gaat het ondertussen op andere plekken in Nijmegen? Meijhorst had de eerste aardgasvrije buurt in Dukenburg, in Heseveld komt er nu ook een. We gingen er kijken.
Begin 2020 werd het vernieuwbouwplan van de wijk Jerusalem definitief. 73,6 procent van de bewoners stemde in met de plannen van woningcorporatie Talis om de huizen af te breken en op dezelfde plek weer op te bouwen.
Prefab en rocklegende Jerusalem ligt in Heseveld en kreeg zijn naam door de lage lichtgekleurde huizen. Na de Tweede Wereldoorlog gebouwd met Marshallgelden in een prefab-systeem. Eddie en Alex van Halen, van de rockband Van Halen groeiden hier op, in een wijk met van oudsher sterke sociale structuur. Op de plek van deze naoorlogse prefab-huizen komen nu 220 nieuwbouwwoningen. De uitgangspositie is dat al deze huizen aardgasvrij kunnen zijn. De eerste en bijna belangrijkste stap was – naast aanvraag van vergunningen en bouwplannen – het sociaal plan. Het is nogal wat voor bewoners om niet alleen het huis, waar je misschien al tientallen jaren gewoond hebt, te verlaten maar om zelfs te zien dat het gesloopt wordt. De impact zal hier enorm zijn vertelde bestuurder Ronald Leushuis begin 2020.
Als de redacteur bij een paar bewoners staat te praten gaat net een huis gesloopt worden waar een van hen jarenlang heeft gewoond: “Het komt wel aan hoor. Gisteren was ik nog even hier en stond het huis van de buren er nog. Nu is het al helemaal weg.’ Anderen geven aan dat ze deuren uit het oude huis hebben bewaard, “Die komen straks weer in de bijkeuken, toch nog iets van vroeger.”
De nieuwe huizen worden op de bestaande fundamenten gebouwd.
Ook nu weer een prefab-systeem: de nieuwe huisdelen komen kant en klaar aan uit de fabriek. De werkelijke bouwtijd komt zo op twintig werkdagen. De totale tijd – sloop, bouw, afwerking – is zes weken. De bewoners van de huizen waaraan gewerkt wordt kunnen die tijd beschikken over een gestoffeerde wisselwoning in de wijk. De achtertuinen van de huizen blijven zoveel mogelijk intact.
Supergeïsoleerd.
De nieuwe huizen hebben een houtskelet, zijn supergeïsoleerd en zullen in principe aardgasvrij zijn. Al hebben nog niet alle bewoners hiervoor gekozen. In maart 2021 waren er nog vijf huurders die op aardgas wilden blijven verwarmen. De (aardgasvrije) huizen worden voorzien van vloerverwarming op de onder etage, krijgen een zonneboiler plus doorstroomboiler, zonnepanelen en twee zonnecollectoren. In het toilet/de badkamer komt een elektrische radiator voor extra verwarming en mogelijkheid een handdoek te drogen.
De boilers zorgen voor warm water en de voeding van de vloerverwarming. Het water uit de zonneboiler kan elektrisch worden verwarmd als dit nodig is. Een luchtbehandelingssysteem met warmteterugwinning zorgt verder voor het binnenklimaat en toevoer van verse lucht. Ramen en deuren hoeven hiervoor niet opengezet te worden. De meeste mensen koken nu op aardgas en zullen dit straks op elektra moeten doen. Ze krijgen hiervoor een inductiekookplaat en/of elektrische oven van de woningcorporatie.
Proefwoningen.
In augustus/september 2020 werden als generale repetitie de eerste twee woningen vernieuwd. Voor de winter wilde Talis klaar zijn om alles goed uit te kunnen testen. Met deze proef konden ook de foutjes uit het proces gehaald worden. De verwachting was dat de energielasten 60 procent lager zouden zijn. Kon de woningcorporatie dit waar maken? Dat kon ze. Het energieverbruik bleek in de proef nog lager te zijn dan verwacht. De proef bestond uit het continu verwarmen op 22 graden met open deuren binnen in huis. Daarnaast werd tachtig minuten per dag warm water getapt. “Dat is extreem veel”, vertelt projectmanager Sietse Jager van Talis in de Gelderlander. Met deze proef hoopt de woningcorporatie de kleine groep mensen, die ook in hun nieuwe huis op aardgas willen blijven verwarmen, over te halen.
Bewoners vertellen.
De eerste bewoners, proefkonijnen van de buurt, melden in de Gelderlander en zusterkranten van 4 maart 2021: “Keilekker warm.” Het zijn Geert en Kirsten die in het eerste huizenblok wonen dat in augustus/september 2020 is gebouwd. Belangrijkste punt – en dat was precies wat de bewoners van de nul-op-de-meter huizen in Meijhorst ook moesten ervaren: “Blijf van de thermostaat af.” Het kost namelijk veel meer een afgekoelde woning op temperatuur te krijgen dan constant te verwarmen. “In de morgen direct een behaaglijk huis”, vertelt Geert. In de kamers boven zijn standaard geen radiatoren. Om in de bovenkamers iets te doen, zoals thuiswerken, moest Kirsten wel bijverwarmen met een bijzetkachel. Deze eerste vier maanden, zo melden Geert en Kirsten, was hun elektriciteitsverbruik binnen de standaardnormen voor een tweepersoonshuishouden gebleven. Een duidelijk beeld zal over langere tijd en bij meer afgebouwde huizen zichtbaar worden. Het zal van meer factoren afhankelijk zijn. Ouderen zullen waarschijnlijk een heel andere warmtevraag hebben en net als het douchegedrag van jeugdigen kan dit het verbruik beïnvloeden. Als optie is een extra radiator op de bovenverdieping mogelijk voor 65 euro. Maarten Reith volgt voor de Gelderlander het hele proces. We zagen hem meerdere keren tussen de bouwhekken.
Blokje om.
Dura-Vermeer is de bouwer van de huizen met de benaming Blokje om. De eerste fase is in maart gestart. Inmiddels zijn de eerste woningen opgeleverd. De gemeente gaat de openbare ruimte aanpakken. Er komen een nieuw riool, nieuwe parkeerplaatsen en het wegdek wordt aangepakt. De nieuwe huurprijs is definitief vastgesteld op 619 euro. Dat de huizen uiteindelijk aardgasvrij konden worden, kwam door een subsidie van de provincie Gelderland en extra eigen geld van de woningcorporatie uit de korting op de verhuurdersheffing. Voor de extra voorzieningen om het project aardgasvrij te maken is zo 2,3 miljoen euro beschikbaar gekomen. Het hele project gaat over de 43 miljoen euro kosten.
Bericht mei 2021
